OERBOER MAARTEN

Mangalica, mangalitza, mangalisa oftewel wolvarken: een oud continentaal spekvarken uit Hongarije. Het ras ontstond in een tijd en in een streek waarin roomboter te exclusief was en olijfolie niet verkrijgbaar. Het fokdoel was daarom een mooie spekopbrengst. De spekafzetting in de mangalica zorgt voor een fijne dooradering van het vlees en maakt dat erg smaakvol.

 

 

 

 

Het bedrijf Ons vlees is mals en sappig, fijn van draad en heeft een smaak die aangenaam blijft hangen. Dat laatste zeker wanneer je weet dat de dieren in optimale omstandigheden hebben kunnen groeien. En, minstens zo belangrijk, dat het voer geen wereldreis heeft gemaakt, met alle ecologische gevolgen van dien. Terwijl vrijwel alle fokkers hun dieren Braziliaanse of Chinese soja te eten geven, kiezen wij van de Mangalicahof bewust voor een andere benadering. Een dier moet kunnen groeien op voedergewassen die in zijn directe omgeving worden verbouwd. Gewassen die passen bij de natuur van het dier. Het dier voelt zich er prettiger onder, de smaak van het vlees krijgt veel meer karakter! Onze boerderij ligt midden in Drentse natuurgebieden. Die worden verschraald door het natuurgras te maaien en af te voeren. Dit natuurgras gebruiken we als voer en strooisel. Met dat systeem maken landbouwers al duizenden jaren de esgrond vruchtbaar; vandaar dat ik me profileer als Oerboer. Onze overtuiging is dat mensen alleen voor ons kiezen als het vlees lekker is. Dat het biologisch is en een bekende herkomst heeft is mooi, maar een onderscheidende smaak is minstens zo belangrijk. We fokken rassen die op een schraal, door ons geproduceerd rantsoen smakelijk vlees geven. Hiervoor hebben we de mangalitza oftewel het wolvarken. Dat is een oud, van oorsprong in Hongarije gefokt ras met een wollaag om de dieren te beschermen tegen de kou, maar ook tegen felle zon. Ze hebben vlees dat dooraderd is met kleine vetlaagjes. Dankzij deze zogeheten marmering bakt het vlees van binnenuit en is het smaakvoller en malser. Daarnaast fokken we Aberdeen Angus-koeien, een vleesras met eveneens gemarmerd vlees, geliefd bij de betere chefs. Verder hebben we schapen die we hebben gefokt met een eigen 'rotatiekruising'. Wroeten en grazen Een dier heeft tijd nodig om te groeien en om met zijn natuurlijk gedrag zijn voedselbehoefte bijeen te kunnen zoeken. Uitgangspunt is dat elk dier kan doen waar het via evolutie goed in is geworden, waar het van houdt. Een varken moet wroeten, hij zoekt naar voer dat op dat moment in de juiste fermentatiestaat is; dan is het voedzaam maar vooral ook lekker. Door dit wroeten brengt het varken lucht in het voermateriaal. Het brengt als een vliegwiel de compostering en de omzetting op gang. Onze wolvarkens krijgen ook veel groenteafval. Een tomaat wordt vandaag met luid gesmak verorberd, een stronk kool verdwijnt naar twintig centimeter diepte; vier weken later eten de varkens dezelfde, nu tot tot zuurkool gefermenteerde koolstronk met smaak, terwijl de naastgelegen koolrabi pas na een extra maand hun goedkeuring kan wegdragen. Precies zo moet een koe grazend zijn voedsel zoeken. Wanneer beesten tijd en gelegenheid krijgen om in alle vrijheid te groeien, ontstaat er iets authentieks. Een varken zoekt dan zijn eigen aroma en een rund is ineens veel voller van smaak dan elders. Bijkomend voordeel is dat het vet een veel betere samenstelling krijgt. Het vlees van onze dieren bevat meer onverzadigde vetzuren, wat beter is voor je cholesterol! Onze producten hebben dan ook een rijkere smaak. Onze klanten waarderen dit, tot in Duitsland en Frankrijk. We geven regelmatig seminars, zodat we in direct contact blijven met onze klanten. Klanten Diezelfde klanten hebben graag dat het vlees een bekende herkomst heeft, dat het wordt gefokt op een locatie waar ze letterlijk langs kunnen fietsen. Dat kan dan ook bij ons in Drenthe. Sinds 2014 hebben we als wekelijkse klanten de Hanos en Marqt, en in Duitsland Niggemann en Edeka. Hiermee zitten we in het bovenste segment van de markt, maar nog wel binnen een betaalbare prijsklasse. Deze partijen willen allemaal graag meer van onze producten afnemen. We investeren onze winst in ons bedrijf, en deze aanpak werkt goed, blijkt uit onze groei van de laatste jaren. Om aan de extra vraag van onze afnemers te voldoen willen we graag nog iets meer groeien. Daarvoor willen we extra biggen fokken en kalfjes aankopen (kalfjes fokken duurt langer dan biggen fokken). Dat kost dan wel een jaar extra, inclusief voer en dergelijke. Vruchtbaarheid Uiteindelijk gaat het ons erom de aarde mooier te maken dan hij al is. Wij zitten op een van nature schrale Drentse zandgrond. De zandkorrels (silicium) hebben geen samenhang. Sinds de invoering van kunstmest is in de landbouw een andere houding ten opzichte van de bodem ontstaan. Ineens konden boeren goed geld verdienen zonder met de bodem rekening te hoeven houden. In drijfmest en in mindere mate ook in vaste mest zijn de mineralen in oplosbare vorm aanwezig. Dit is direct voor de plant opneembaar wanneer zijn wortels ertegenaan hangen. Dat geeft een snelle groei (drijfmest-snijmais). Helaas hangen veel plantenwortels niet op de juiste plek, wordt een groot deel van de mest niet benut en spoelt uit. Hierdoor belandt veel nitraat in het grondwater. Inmiddels hebben de overheden legio regels opgesteld over wanneer er hoeveel gestrooid mag worden, is er een complete industrie aan verwerkingsmogelijkheden ontstaan. Terwijl de oorzaak en de oplossing voor deze kwestie in de bodem zelf aanwezig zijn. De Drentse humus werkt als cement voor de zandkorrels. De humus geeft een open structuur aan de grond, die beter kan ademen. In een natte periode is de grond in staat veel water op te slaan; in een droge periode kan de grond lang water afstaan, zodat de planten minder last van droogte krijgen. Nu ook Angus-runderen en oerlam!

 

 

Kerkweg 8

7921 RP  Zuidwolde

0031 (0)6 53 39 48 74

maarten.jansen@zonnet.nl

 

 

 

 

Maarten Jansen, oprichter van de Mangalicahof: Mijn grootmoeder was de eerste vrouwelijke slager van het land. Van haar heb ik de liefde voor mooie vleesproducten meegekregen. Wezenlijk is dat je als fokker vanuit het dier kunt denken. Na de opleiding voor biologisch-dynamische landbouw heb ik twintig jaar lang als ondernemer scharrel- en biologisch vlees geproduceerd, verwerkt en vermarkt, met door mij opgerichte bedrijven. Die heb ik gaandeweg verkocht omdat ik weer nieuwe wegen wilde inslaan. Een paar jaar geleden ben ik gestart met het diervriendelijk fokken van bepaalde varkens en later ook runderen en andere beesten, in combinatie met zelf geproduceerd voer. Op onze boerderij hebben we alles in eigen hand. We verbouwen ons eigen voer en fokken onze eigen dieren. We respecteren ze door ze een goed leven te geven en er mooie producten van te maken waar we andere mensen mee verblijden.

oerbOer maarten